"Госпитальдәге хезмәттәшләребезне әти-әниебезгә караганда ешрак күрдек"
Нәкъ бер ел элек Түбән Кама ашыгыч ярдәм станциясе район, шәһәр халкыннан СOVID-19да шикләнеп беренче шалтыратуларны кабул итә башлады. Ул вакытта диспетчерлар анамнез җыйган һәм кеше чит илдә булганмы, нинди илдә һәм кем белән аралашканын ачыклаган. Шуннан чыгып, чакыруга нинди бригада чыгарга тиешлеге карар кабул ителгән. Күчмә ашыгыч ярдәм бригадасы фельдшерлары Наилә Гарифуллина һәм Алсу Ягъфәрова иң беренчеләрдән булып чумга каршы киемнәрдә эшли башлаганнардан иде. Ул вакытта кешеләр коронавирус турындагы теләсә нинди мәгълүматка ышанычсызлык белән караган дип искә ала алар, әйтерсең безгә кадәр барып җитмәс дип уйлаганннар. Шуңа күрә фельдшерлар саклагыч костюмнар киеп килгәч, пациентлар куркып кала иде һәм кемдер хәтта үзен агрессив тота иде.
Эпидемия башлану турында
Н. Гарифуллина әнисе һәм энесе белән ярты ел күрешмәгән – аларны куркыныч астына куярга теләмәгән. Ә А. Ягъфәрованың әти-әнисе кызының "коронавирус" бригадасында эшләвенә кискен каршы иде. Әмма кызлар, башка табиблар кебек үк, үзләре йогышлана алуларына карамастан, кешеләргә ярдәм иттеләр.
«Беренче чакыруларга бару куркыныч түгел иде - без аның нәрсә белән тәмамлануын һәм әле тыннары кысылган пациентларны күрмәгән идек, - дип белдерде Н. Гарифуллина. - Коронавирус ул инфаркт яки инсультны күрә алмаган кебек шуның белән куркыныч. Ягъни авыру кеше актив, тыныч кына сөйләшә ала иде, аның ачык тын кысылуы юк иде, тик пульсоксиметр (кандагы кислород дәрәҗәсен үлчәү приборы) инде түбән саннар күрсәтә. Безгә КТга барырга үгетләргә туры килә иде, әмма күпләр баш тарта иде. Иң беренче чакыруны хәтерлим, ул чакта безгә чумага каршы костюм киергә кирәк иде. Яшь ир чит илдән кайткан һәм температурага зарланган. Әгәр коронавирус аркасында саклык булмаса, без бу вирус инфекциясе дигән карарга килер идек. Аның сатурациясе түбән иде, әмма, безнең барлык үгет-нәсихәтләргә карамастан, пациент тикшерүгә барудан баш тартты. Без станциягә әйләнеп кайттык, пациентка мөдир шалтыратты, барысын да тагын бер кат аңлатты, һәм шуннан соң гына без ир-ат КТга барды, ә аннары хастаханәгә салдык».
Иң авыры турында
Башта белмәү сәбәпле, туганнары кешегә начар булуын сизми дә кала. Фельдшерлар хәтта пульсоксиметрсыз да үпкәләрнең күп өлеше зарарлануын һәм, мөгаен, хроник авырулар булуын ачыклый иде. Кайберләрнең кандагы кислород дәрәҗәсе кискен түбән иде. Кемдер барысы да үзе узар дип көткән, кемдер авыру кешеләр берәүгә дә кирәкми, кемгәдер күршеләр хастаханәдә зур чиратлар, берәү дә килмәячәк һәм ашыгыч ярдәмгә шалтыратуның мәгънәсе юк, дип сөйләгән. Ул чакта бернинди градация дә юк, медиклар ярдәмгә мохтаҗ кешеләргә булышалар һәм ашыгыч рәвештә барырга кирәк, дип аңлатырга туры килә иде.
"Бик авыр пациентны шунда ук госпитальгә алып килдек һәм аны кызыл зонага озаттык. Аллага шөкер, мондый хәл сирәк булды. Без еламасак та, һәр кеше өчен борчылабыз һәм соңыннан госпитальдәге хезмәттәшләрдән безнең пациентыбыз хәлен сорашабыз. Барысы да яхшы булыр дип уйлаган хәлләр дә булды – кеше безнең белән сөйләште, шаяртты, тик соңыннан халәт кискенләште һәм кеше китеп барды. Пациент төзәлүгә бара дип белгәч, аның өчен шатланабыз. Кызганыч, хәтердә китүчеләр истә кала".
Ярдәм турында
Гадәттә, пациентны транспортлаган вакытта медицина хезмәткәрләре күршеләренә яки узып баручыларга, мәсәлән, носилкаларын ашыгыч ярдәм каретасына җиткерергә булышсын өчен, мөрәҗәгать итә ала икән, коронавирус белән очракта чит кешеләрне җәлеп итү тыела – алар чир йоктырырга мөмкин. Табиблар гадәттән тыш хәлләр министрлыгына ярдәм сорап мөрәҗәгать иткән берничә очрак булды – пациент үзе йөри алмады һәм шундый авыр булды ки, ике кыз аны урыныннан кузгата алмады. Коткаручылар чумага каршы костюмнар киеп, пациентны хастаханәгә салырга булышты.
Мөнәсәбәт карата
«Медикларга мөнәсәбәт нык үзгәрде дип әйтә алмыйм. Коронавируска кадәр дә безне бәяләгән кешеләр тагын да күбрәк хөрмәт итә башлады. Медицинага үпкәләнгән кешеләр үз фикерләрен үзгәртмәде. Без ярдәм итә алмаганнар еш кына үпкәли, - дип сөйләде Н. Гарифуллина. - Монда факторлар күп - соң мөрәҗәгать, башка авырулары да булуы һәм башкалар. Кешеләр фикеренчә, алар хаклы, ә без гаепле. Кызганыч, госпитальгә эләкмәсәң, моның нәрсә икәнен аңламыйсың. Тик мөмкин кадәр азрак кешене хастаханәгә салсыннар иде. Алар безне аңламасыннар һәм без начар эшлибез,дип уйлауларын дәвам итсеннәр, иң мөһиме – сәламәт һәм исән булсын».
Могҗиза турында
"Яхшы очраклар күп булды, әмма алар тиз онытыла, - дип уртаклашты Н. Гарифуллина. - Без еш кына туганнарның үзләренең өлкән әниләрен, әтиләрен, әбиләрен һәм бабайларын ашыгыч ярдәм каретасына алып килүләрен күрәбез. Бу могҗиза. Мин һәр вакыт: «Ходай безгә шундый картлык бир», - дип уйлыйм. Ә аңа кадәр яшәргә һәм адекват хәлдә булу өчен үз сәламәтлегеңә җитдирәк карарга кирәк. Пациентларның ике тибы бар – берәүләр һәр төчкергән саен тулысынча тикшеренәләр, ә икенчеләре үзеннән-үзе узачагын көтә. Алтын урталыкны табарга кирәк-вакытында табибка мөрәҗәгать итегез, аларның күрсәтмәләрен үтәгез, профилактик медицина тикшерүләрен һәм диспансеризацияне калдырмагыз. Сәламәт булыгыз һәм үзегезне һәм якыннарыгызны саклагыз!».